Artificiële intelligentie (AI) is misschien wel de belangrijkste technologie die mensen ooit zullen ontwikkelen. De impact ervan is al voelbaar in de wereld van retail, gezondheidszorg, transport, cyberbeveiliging, reclame en in vele andere sectoren – en dit zal alleen maar toenemen in de loop van de 21e eeuw. Er wordt nu volop gedebatteerd of AI bedoeld is om de kwaliteit van ons leven te verbeteren, of dat het uiteindelijk een existentiële bedreiging vormt voor de mensheid.
Stuart Russell, professor computerwetenschappen aan de universiteit van Californië, Berkeley, is van mening dat we gelukkig kunnen samenleven met steeds meer machines, zolang we onze relatie herbekijken – een idee dat hij verkent in zijn boek 'Human Compatible: AI and the Problem of Control'.
"Onze intelligentie geeft ons macht over de hele wereld, macht over alle andere soorten op de planeet. En we zijn erin geslaagd om er al miljoenen uit te roeien", vertelt hij in de Found In Conversation-podcast.
"Als je een andere klasse entiteiten creëert die intelligenter is dan wij, dan zou je standaard verwachten dat ze macht over ons zullen hebben. Hoe houden we ze voor altijd onder controle, als ze krachtiger zijn dan wij? Dat is de kunst. Alan Turing dacht dat er geen oplossing was voor dit probleem ... Ik stel dat we, als we goed kijken, een manier kunnen vinden om deze knoop te ontwarren."
Volgens Russell is het belangrijk om af te stappen van de huidige aanpak, die erin bestaat nauwkeurig gedefinieerde doelstellingen te bepalen die AI zou moeten oplossen. De valkuilen van die aanpak worden geïllustreerd door de eeuwenoude legende van koning Midas, die wilde dat alles wat hij aanraakte in goud veranderde. Toen zijn wens werd ingewilligd, werkte zijn kracht inderdaad op alles – inclusief op het eten dat hij probeerde te eten, en zelfs op zijn dochter.
"Kunnen we het standaardmodel van AI vervangen door een nieuw model waarin de machines weten dat ze niet weten wat het doel is? Dat klinkt alsof het tegen de intuïtie indruist ... maar eigenlijk doen we dit de hele tijd met elkaar. En we hebben protocollen. Als je naar een restaurant gaat, weet de chef-kok niet wat je wilt en ze hebben een heel protocol om dat te weten te komen", zegt hij.
"Als de machines iets meer weten over wat je wilt, kunnen ze je een beetje beter helpen. Daarom ontwikkelen we algoritmes die op deze nieuwe basis werken. En ... wiskundig kunnen we aantonen dat mensen de controle zullen behouden als we dingen op deze manier definiëren."
Marcus du Sautoy, Simonyi Chair for the Public Understanding of Science aan de Universiteit van Oxford, is het ermee eens dat samenwerking essentieel is om een door machines gestuurde toekomst te vermijden zoals die graag in filmblockbusters als The Matrix wordt voorgesteld.
"Ik denk dat Hollywood een vreselijk dystopisch beeld heeft gecreëerd van AI," legt de auteur van 'The Creativity Code' uit.
"Intelligence is een zeer multidimensionaal landschap ... het idee is dat AI sommige dingen beter kan doen dan wij. En wij kunnen een aantal dingen beter doen dan AI. Als we dus naar een toekomst van samenwerking kunnen evolueren, in plaats van naar concurrentie, dan zullen we er beiden beter van worden. We hebben daar al bewijs van gezien in het medische domein waar radiologen en AI samen veel nauwkeuriger kankers kunnen opsporen dan elk afzonderlijk."
Dat doet denken aan de andere grote bezorgdheid over de groeiende dominantie van AI – zelfs als machines onze planeet niet overnemen, zullen ze dan onze jobs overnemen? Of gaan we ons aanpassen en nieuwe jobs creëren?
"Als er nieuwe jobs komen, moeten het jobs zijn waarin mensen een concurrentievoordeel hebben ten opzichte van machines. En naarmate AI vordert, wordt dat steeds moeilijker. Zelfs jazzmuzikanten, radiologen, storytellers, schrijvers, scenarioschrijvers – wat we beschouwen als puur menselijke, zeer, zeer veilige en beschermde jobs – kunnen verdwijnen", zegt Russell.
Volgens hem spreekt in ons voordeel dat we zeer vergelijkbare zenuwstelsels hebben, waardoor we elkaars emoties en pijn kunnen begrijpen op een manier die machines niet volledig kunnen repliceren.
"Jobs met interpersoonlijke relaties, waarbij een persoon het leven van anderen verbetert, verrijkt, interessanter en positiever maakt, de nieuwsgierigheid stimuleert en de waardering aanwakkert voor kunst, muziek, literatuur, natuur en wat het ook mag zijn – dat zijn de jobs waarin wij een competitief concurrentievoordeel hebben. Zo zie ik de toekomst."
Dat brengt echter een andere uitdaging met zich – nu worden immers veel van die jobs, zoals in de kinderopvang, slecht betaald en ondergewaardeerd in de maatschappij.
"Als we in de toekomst hoogwaardige jobs met een hoge status voor iedereen willen hebben, moeten we nog eens 30 jaar wetenschappelijk onderzoek doen. En dan nieuwe beroepen, referenties en opleidingen creëren, enzovoort, zodat mensen daadwerkelijk kunnen functioneren in deze nieuwe jobs en waarde aan elkaar kunnen toevoegen."
Wil je meer horen van Stuart Russell, Marcus du Sautoy en andere experts over hun inzichten in de moderne wereld, luister dan hier naar de podcast Found in Conversation.
